Hervorming wetboek vennootschappen
Hoewel de grondige hervorming van het wetboek van vennootschappen in 2019 erop moest toezien dat het vennootschapsrecht vereenvoudigd en geflexibiliseerd werd, kan het aanbod aan vennootschapsvormen nog steeds overweldigend zijn voor de startende ondernemer.
Herken je jezelf hierin? Maak dan zeker gebruik van deze handleiding om de juiste keuze te maken! Wij staan bij Digicount steeds paraat om je wegwijs te maken in de wondere wereld van het ondernemen.
Vennootschapsvormen
Besloten vennootschap (bv)
Naamloze vennootschap (nv)
Commanditaire vennootschap (Comm. V.)
Maatschap
Vennootschap onder firma
Coöperatieve vennootschap
Éénmanszaak
Besloten vennootschap (bv): KMO’s
Een besloten vennootschap, ook wel de vroegere (E/S)BVBA, blijft ook nu nog dé basisvennootschapsvorm, met name voor beginnende KMO-ondernemers. Omdat één oprichter volstaat en er geen minimum startkapitaal vereist is (dit werd vervangen door ingebracht vermogen, een veel breder begrip), blijf je binnen dit vennootschap bijzonder vrij als ondernemer. Een notariële akte en een financieel plan blijven wel verplicht, maar de aansprakelijkheid van je vennoten blijft beperkt tot ieders eigen inbreng. Het ‘besloten’ aspect doelt op het feit dat de aandeelhouders een vaste, ofwel besloten, kring van personen zijn, maar de aandelen blijven wel vrij overdraagbaar mits aanpassing van de statuten.
Belangrijk is ook dat je verschillende soorten aandelen kan creëren met betrekking tot het stemrecht: met of zonder stemrecht, als ook met meervoudig stemrecht. Daarom is deze vennootschapsvorm ook interessant voor ouders die hun aandelen zoeken te verdelen onder hun kinderen, zonder in te boeten aan hun eigen zeggenschap.
Naamloze vennootschap (nv): middelgrote tot grote ondernemingen
Een naamloze vennootschap lijkt deels op een BV in die zin dat ook hiervoor een notariële akte en een financieel plan verplicht zijn bij de oprichting ervan. Het grote verschil schuilt echter in het minimum startkapitaal, wat maar liefst 61.500 euro bedraagt, en in de complexe regelgeving. Dit maakt dan ook dat een NV eerder geschikt is voor middelgrote of grote ondernemingen. Als kapitaalvennootschap is het een bepaald kapitaal dat de verschillende vennoten verbindt, maar ook hun relatieve persoonlijke vrijheid waarborgt. De aansprakelijkheid van vennoten is ook hier beperkt tot hun eigen inbreng, tenzij de onderneming binnen de drie jaar failliet verklaard wordt. In dat geval kan er wel aanspraak gemaakt worden op het privévermogen van aandeelhouders.
Hoewel er minimaal slechts één oprichter vereist is, zijn er toch verschillende opties wat betreft de bestuursvorm. Bij een monistisch bestuur is er een centrale raad van bestuur die zich eventueel kan laten bijstaan door een adviserend comité. Je kan echter ook kiezen voor een enige bestuurder, waarbij zowel het bestuur als de statuten van je NV aan één enkele bestuurder worden toevertrouwd. Tot slot bestaat er ook nog een duaal bestuur waarin een directieraad en een raad van toezicht samenwerken, zij het met elks hun eigen bevoegdheden. Ondanks het feit dat je ook hier een bepaald stemrecht kan koppelen aan aandelen maken deze strikte vormen van bestuursorganisatie dat een NV minder geschikt is voor bijvoorbeeld familiebedrijven.
Commanditaire vennootschap (Comm. V.): beherende en stille vennoten
Een specifieke vorm van een maatschap mét rechtspersoonlijkheid is een commanditaire vennootschap. Net zoals bij een VOF blijven ook hier de vennoten persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk, met dat verschil dat er bij een Comm. V. zowel beherende als stille vennoten samenwerken. Deze laatsten zetelen niet in het bestuur, maar financieren wel de onderneming. Zij zijn dan ook enkel aansprakelijk voor het kapitaal dat zij persoonlijk hebben ingebracht.
Deze ondernemingsvorm is daarom bijvoorbeeld interessant voor pas afgestudeerden die een eigen zaak willen opstarten met de financiële steun van een familielid.
Maatschap: los verbond, duidelijke afspraken
Een maatschap, ofwel een samenwerkingscontract tussen twee of meer oprichters, is zonder twijfel de meest flexibele ondernemingsvorm met het kortste lijstje aan dwingende regels. Er is geen notariële akte nodig, noch een financieel plan of een minimum startkapitaal. Bovendien zijn ook de oprichtingskosten erg laag en is dit de enige vorm zonder rechtspersoonlijkheid, waardoor de onderneming dus niet failliet verklaard kan worden. Wat wel belangrijk is, is dat de ondernemers, of ‘maten’, daardoor elk onbeperkt en hoofdelijk aansprakelijk zijn. Ook hun privévermogen blijft dus niet buiten schot voor schuldeisers. Daarnaast zijn de aandelen niet vrij overdraagbaar, tenzij anders geregeld via de statuten.
Het erg losse karakter van een maatschap maakt dat dit ook de ondernemingsvorm bij uitstek is voor ouders die een successieplanning voor hun kinderen willen vastleggen.
Vennootschap onder firma (VOF): vrije beroepen
Een vennootschap onder firma is eveneens een specifieke vorm van een maatschap, maar dan mét rechtspersoonlijkheid. Toch blijft ook bij deze vorm elke vennoot onbeperkt aansprakelijk, dus ook met zijn of haar privébezit. Een startkapitaal is echter niet nodig, zowel geld, goederen als arbeid mogen ingebracht worden. Daarnaast is een VOF een zuivere personenvennootschap, wat inhoudt dat het ontbonden wordt bij een overlijden en dat aandelen niet verkocht of geschonken kunnen worden zonder een akkoord van de medevennoten.
Het is een interessante ondernemingsvorm voor vrije beroepen die onder collega’s willen samenwerken omdat ook hier de flexibiliteit van een maatschap blijft bestaan.
Coöperatieve vennootschap (CV): gemeenschappelijke nood/doel
Anders dan bovenstaande ondernemingsvormen is een coöperatieve vennootschap er minder op gericht om zoveel mogelijk winst te maken, maar wel om een gemeenschappelijke nood te verhelpen of een gemeenschappelijk doel te bereiken. Met andere woorden, het zijn niet zozeer de inkomsten van de onderneming die de aandeelhouders ten goede moeten komen, maar wel de eigenlijke dienstverlening ervan. Zeker sinds de hervorming van de regelgeving staan de coöperatieve en sociale eigenschappen van dit vennootschap centraal. Er dienen minimum drie oprichters te zijn die geen minimum startkapitaal hoeven in te brengen, maar wel bijvoorbeeld een symbolische euro of hun arbeid. In dit laatste geval moet dit wel in een verslag beschreven staan.
Ook een notariële akte en een financieel plan blijven verplicht. Aandelen zijn niet vrij overdraagbaar, maar belangrijk is wel dat aandeelhouders relatief vrij in- of uit de vennootschap kunnen stappen, zonder een hele stapel papierwerk. Daarnaast blijft de aansprakelijkheid van vennoten beperkt tot hun eigen inbreng. Een succesvol voorbeeld van een coöperatieve vennootschap betreft een samenaankoop van machines door landbouwers.
Eenmanszaak: starters
Als laatste optie is er nog de eenmanszaak. Deze is handig voor starters, omdat er minder formaliteiten bij komen kijken. Anderzijds ben je wel als natuurlijk persoon onbeperkt aansprakelijk als er iets misgaat.
Bovendien moet je je nog steeds registreren bij Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) en de activatie van je BTW-hoedanigheid is ook verplicht.
Laat je daarom goed inlichten door een boekhouder of deze ondernemingsvorm wel interessant is voor jou en wat de verbonden risico’s zijn.
Voor ieder wat wils
Ondanks de vermindering van het aantal ondernemingsvormen, is er voor elk type ondernemer een ondernemingsvorm die het best bij hem of haar past. Omdat elke onderneming echter uniek is, blijft het vaak een uitdaging om de juiste vorm te kiezen.
Digicount to the rescue!
Aarzel dan ook niet om Digicount te contacteren voor de nodige ondersteuning. Ook voor een financieel plan blijven nog steeds strikte vormvereisten van kracht. Hoewel dit niet voor elke vennootschapsvorm verplicht is, draagt een financieel plan steeds bij tot elke succesvolle onderneming. Om zeker te zijn van de juiste ondernemingsvorm mét sterk financieel plan kan je dan ook steeds terecht bij Digicount voor een professionele begeleiding!
NL 
EN